Galicia produce case 10.000 toneladas de aceite usado que transforma en novos lubricantes e enerxía

O aceite industrial é un produto amplamente utilizado en diversos ámbitos da nosa sociedade debido á súa versatilidade. Ademais da súa aplicación nos motores de vehículos, emprégase nunha gran variedade de procesos industriais e noutras actividades onde se utilizan engrenaxes e maquinaria de calquera tipo.

En 2022, máis de 11.000 establecementos galegos de todo tipo xeraron 8.620 toneladas brutas de aceites industriais usados (unha cantidade que inclúe un 9% de impropios, como auga ou sedimentos). Máis da metade destes establecementos (2.725) foron talleres mecánicos, constituíndo a actividade de maior xeración deste residuo perigoso: o 53% do volume total recuperado nesta comunidade por SIGAUS, o sistema encargado de xestionar este residuo perigoso en toda España. 

O resto do residuo recolleuse en sectores moi heteroxéneos, como a industria, a agricultura, o comercio, a hostalaría, o transporte ou a construción, e puntos de xeración moi diversos, como hospitais, instalacións militares, campos de golf, centros educativos ou puntos limpos, entre outros, que sumaron un total de 2.393 establecementos (o 47% do total).

ZONAS VULNERABLES

O consumo de lubricantes en actividades económicas tan diversas leva que os aceites usados resultantes xérense de maneira moi fragmentada e dispersa no territorio, o que require dunha operativa complexa e custosa. Durante o pasado ano, a través da rede de xestores que recollen aceites usados, levaron a cabo 11.241 recollidas en 291 municipios galegos nos que se xerou este residuo. 

Unha gran parte das recollidas tivo lugar en áreas rurais, onde se sitúan o 28% (1.780) dos establecementos atendidos por SIGAUS. Neles recuperáronse 2.444 toneladas de aceites industriais usados. A recuperación do residuo nesta contorna é especialmente importante, xa que a maioría de zonas vulnerables dende o punto de vista ambiental (espazos naturais protexidos, ríos ou encoros) atópanse no medio rural. 

En 2022 SIGAUS recolleu 944 toneladas de aceites usados nas inmediacións de 15 espazos protexidos (Parques Naturais, Reservas da Biosfera e Zonas Ramsar). Só nos arredores da Reserva da Biosfera de Terras do Miño recolléronse 366 toneladas de aceites usados en 293 establecementos. 

Doutra banda, na contorna de recursos hídricos, recolléronse 152 toneladas de aceites usados xerados en 81 establecementos situados a menos de 250 metros. A recuperación do residuo nestas áreas é vital, xa que unha vertedura de aceite industrial usado na auga pode perdurar durante 15 ou 20 anos, impedindo o seu oxigenación e danando gravemente os ecosistemas existentes nestas contornas acuáticas. 

TRANSFORMACIÓN DOS RESIDUOS

A transformación dos residuos en novos recursos é unha das mellores vías para reducir o consumo de materias primas. Este é o caso do aceite industrial usado, un residuo que, ben xestionado, pode ser valorizado na súa totalidade. Na súa composición mantén os recursos materiais e enerxéticos de orixe, sendo de gran valor para ser transformado en novos produtos, ou como fonte de enerxía.

En Galicia, o 37% do aceite usado xestionado durante o pasado ano foi tratado mediante rexeneración, o tratamento ambientalmente prioritario. O volume de residuo destinado a este proceso, 3.679 toneladas, permitiu a produción de 2.303 toneladas de novos lubricantes.

Grazas a esta xestión, evitouse o consumo dos 1,1 millóns de barrís de petróleo.

Ademais, a rexeneración de aceite usado gasta menos enerxía e emite menos gases de efecto invernadoiro que a produción de lubricantes de primeiro refino. Neste sentido, a rexeneración do aceite usado evitou a emisión á atmosfera de 2.454 toneladas de CO2.

Os aceites usados que non foron destinados a rexeneración, 6.289 toneladas (63%), sometéronse a un proceso de descontaminación mediante procesos físicos e reactivos químicos para convertelos nun combustible de uso industrial, de características similares ao fuel óleo tradicional, que é utilizado en centrais térmicas ou cementeiras. Grazas a este tratamento, evitouse a emisión á atmosfera de 3.446 toneladas de CO2 e o consumo de máis de 648.000 barrís de petróleo.

"Grazas ao aproveitamento do aceite usado dos nosos coches e máquinas, non só evitamos o impacto ambiental dun residuo perigoso, senón que reducimos o uso dunha materia prima non renovable como é o petróleo, máis aínda no contexto de crise enerxética actual. Ademais dun importante aforro económico, os procesos para obter os produtos de segunda xeración gastan menos enerxía e emiten menos gases de efecto invernadoiro que os procesos tradicionais", afirma Eduardo de Lecea, Director Xeral de SIGAUS.