Expertos piden responsabilidade e "información real" para abordar o cambio de hora, que a UE prevé eliminar en 2021
"A xustificación da mellora da saúde da cidadanía, descanso, produtividade e rendemento (escolar e laboral) aconsellan que se adopte o horario de outubro, o que se ten actualmente" asegura o presidente de ARHOE.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 03/01/2020 | Actualizada ás 14:15
A Comisión Nacional para a Racionalización dos Horarios Españois (ARHOE) fixo un chamamento á "responsabilidade" á vez que reclamou "sentido de Estado" e ofrecer "información real" para abordar o cambio de hora bianual en España, que a Unión Europea prevé eliminar no 2021 despois de varias demoras.
En declaracións a Europa Press, o presidente de ARHOE José Luís Casero argumentou que será "preciso unha campaña de sensibilización e dar información real á cidadanía sobre as vantaxes do horario de outono e inconvenientes do horario de marzo, desde a responsabilidade e con argumentos non só científicos (Cronobiología e Sociedade Española do Soño), senón tamén educativos (a necesidade de que os nosos menores vaian ao colexio con luz tamén en novembro, decembro, xaneiro e febreiro)".
Ao seu xuízo, "a xustificación da mellora da saúde da cidadanía, descanso, produtividade e rendemento (escolar e laboral) aconsellan que se adopte o horario de outubro, o que se ten actualmente". Casero tamén lembrou as declaracións que a vicepresidenta do Goberno en funcións Carmen Calvo realizou en decembro de 2018 relativa á posta en marcha de "un gran pacto político e social para a racionalización dos horarios en España, co fin de que as condicións dos usos do tempo e das nosas vidas sexan mellores".
"Entendemos que o que era válido hai un ano, o é tamén para o 2020, como unha gran materia pendente no noso país, sobre todo á vista da práctica unanimidade política que existirá nesta materia, tal e como tivemos a oportunidade de acreditar ao longo do ano", indicou.
Neste punto, fixo alusión ao manifesto pola conciliación e corresponsabilidade promovido por ARHOE durante 2018 e 2019, que contou coa firma, entre outros, de representantes do PSOE, PP, CC.OO., UXT, CSIF, USO, Colexio Psicólogos de Madrid, Fundación Independente, Fundación Woman Week, Madrid Foro Empresarial ou Club Malas Nais.
DEBATE
A Comisión Europea propuxo en 2018 que os países da UE eliminasen o cambio de hora estacional. Cada país, segundo determinou posteriormente o Parlamento europeo, debía decidir en que horario van vivir os seus cidadáns antes de 2021. Con todo, o pasado mes de marzo de 2019, a Eurocámara apoiou atrasar a 2021 a eliminación do cambio de hora bianual na Unión Europea. En calquer caso, países como Portugal xa anunciaron que seguirán cambiado a hora na primavera e outono.
En España, o cambio do horario de inverno ao de verán e viceversa desde hai anos trae consigo un debate entre expertos e físicos sobre se España debe manter esta práctica ou se debería manter un horario fixo durante todo o ano. Por iso, o Executivo creou unha comisión de 14 'sabios' para determinar a conveniencia ou non de eliminar o cambio de hora estacional e, en caso de decisión afirmativa, decidir que horario era máis adecuado, o de verán ou o de inverno.
Un dos defensores de que España manteña todo o ano un horario continuo é a Comisión Nacional para a Racionalización dos Horarios Españois (ARHOE) cuxo presidente reitera que 2020 é "un ano moi importante no que respecta a horarios e conciliación, e á espera de que se conforme un novo Goberno en España".
Precisamente, sobre conciliación, Casero pediu "abordar de maneira seria e con leis aspectos tan importantes como o teletraballo (agora abordado de forma marxinal no Estatuto dos Traballadores), a xornada flexible, o dereito de desconexión laboral (agora abordado en normativa de Protección de Datos) e na implantación de sistemas de conciliación nas empresas a través de equipos/axentes de igualdade e mediante a adopción de accións concretas acreditables vía certificación ou similar". "E iso si, acompañalo de beneficios fiscais que beneficien aos autónomos, pemes e empresas que o realicen e poidan acreditalo", apostilou.
No lado oposto atópanse científicos como o profesor do departamento de Física da Materia Condensada da Universidade de Sevilla, José María Martín-Olalla, que xa o pasado mes de outubro, con motivo do último cambio horario en España, argumentou que o cambio de hora bianual é "máis natural" do que se di habitualmente e non se trata dunha "ocorrencia" cuxo único propósito é "molestar dúas veces ao ano".
Ademais, Martín-Olalla sinalou que estudos de médicos e fisiólogos moi críticos co cambio de hora centran a súa atención nos efectos das transicións e eluden o seu papel regulador en relación co ciclo estacional, así como analizar e explicar o papel da latitude. "Tratan o problema coma se non houbese estacións, coma se non houbese un por que á práctica, coma se non houbese un por que a facer as cambios en marzo e outubro, e non en calquera outros meses", denunciou.
"O MELLOR É MANTER O CAMBIO DE HORA"
De forma similar expresouse o catedrático do departamento de Física Aplicada da Universidade de Santiago de Compostela (USC), Jorge Mira, que é, tamén, un dos expertos que forman parte da comisión nomeada polo Goberno para o estudo da reforma da hora oficial.
Mira puxo de exemplo o caso portugués, que leva máis dun século facendo este cambio bianual --España ao redor de 40 anos-- e probou as distintas opcións que expón Europa nun "experimento social único", que implica aos 10 millóns de habitantes deste país. "Chegaron á conclusión de que o mellor era manter o cambio de hora", apuntou.
O científico ve normal que os países escandinavos non teñan problema en manter o mesmo horario todo o ano, posto que non teñen tantas variacións entre días e noites pola súa latitude e cambiar unha hora arriba ou abaixo non ten consecuencias. Con todo, en zonas como a que se atopa España a vida dunha persoa, adoitada levantarse co Sol, pode sufrir moitos cambios.
Así, Mira expón a situación de que o país decidise adoptar a hora de inverno (GMT+1) os 365 días do ano. Neste caso, indica, no extremo oriental, por exemplo, en Cataluña, habería catro meses ao ano que estaría a amencer ás 5 ou 6 da mañá. Pola contra, no verán no extremo occidental, por exemplo, en Galicia, outro catro meses amencería ás 9 ou 10 da mañá.
"Pensan que lle pode ordenar ao planeta Terra a circular de forma homoxénea", lamenta o catedrático da Universidade de Santiago, antes de explicar que isto só podería ocorrer na zona do ecuador, onde non se fai cambio de hora.
