Goretti Sanmartín reivindica que hoxe ser nacionalista é ser "tan rebelde" como hai 50 anos

O BNG despregou este martes unha pancarta por unha Galicia "ceibe e socialista" na Alameda compostelá, en recordo á que colgaron os nacionalistas en 1968, baixo a ditadura franquista. Foi a que se considera como a primeira mobilización do Día da Patria e que este 2018, cando se cumpren 50 anos, a formación frontista quere lembrar especialmente facendo fincapé en que hoxe en día ser nacionalista é "tan rebelde" coma entón.

Con esa mesma idea que hai 50 anos, o Bloque chamou a mozos e a todos os galegos, en xeral, a participar o próximo 25 de xullo na manifestación habitual que partirá ao mediodía da Alameda co fin de conseguir "unha nación mellor" a partir do "proxecto inclusivo do nacionalismo", que "quere integrar e sumar a todos aqueles grupos que busquen a conquista dos dereitos nacionais do país".

Son palabras da candidata do BNG á Alcaldía de Santiago, Goretti Sanmartín, pronunciadas no acto celebrado no Paseo da Alameda no que, xunto a outros dirixentes nacionalistas e Saleta Goi, que participou naquela primeira mobilización hai 50 anos, fotografáronse xunto á pancarta e unha ampliación da instantánea sacada en 1968.

Este eslogan, tal e como lembrou Goretti Sanmartín, foi motivo de "dura represión por parte dun réxime" que, a pesar de todo, "non foi capaz de conseguir o que pretendía" (frear o avance nacionalista), porque, "desde ese momento, os manifestantes foron tomando as rúas de Compostela progresivamente até chegar á Praza da Quintana".

Así, apuntou que esta praza compostelá "converteuse no centro neurálxico dese movemento vivo, plural e colectivo que reivindica a Galicia como nación", cos "seus dereitos". Por iso, incidiu en que, "se os galegos queren cambiar algo, debe ser a través desas reivindicacións nacionais".

Por iso, insistiu en que os galegos son "herdeiros dese momento" e que "reivindicar a memoria é tamén dar pasos cara o futuro". Neste senso, a portavoz nacionalista asegurou que "hoxe ser nacionalista é ser tan revolucionario e tan rebelde e transformador como naquel momento, cando as persoas se xogaban a súa liberdade".

PROGRESIÓN DE ACONTECEMENTOS

Neste sentido, Goretti Sanmartín lembrou que o BNG naceu no ano 1982, pero xa "partía dunha tradición nacionalista con moitos anos de historia", algo que "se debe reivindicar". Por iso, apuntou que hai xa "100 anos que a Asamblea Nacionalista Galega decidiu que o 25 de xullo fose o día dedicado a conmemorar Galicia". E, tal e como explicou, "a partir de aí houbo cada vez máis chamamentos a reivindicalo como tal, como festa nacional adicada á patria".

Ademais, sinalou que o acto, "de maneira moi especial", pretende pór en valor "todas aquelas iniciativas que tiveron lugar ao redor dos anos 30, en torno ao Partido Galeguista", nun momento no que "o propio Castelao facía un chamamento no seu 'Mitin das Arengas', na Praza da Quintana, após unha marcha desde o Paseo da Ferradura".

A candidata nacionalista á Alcaldía de Santiago asegurou que, "a partir dese momento, a Quintana converteuse en centro das reivindicacións nacionalistas do país", xa que nela "continuaron as manifestacións espontáneas, moitas veces encabezadas e lideradas por mulleres, que xa tiveron desde aquel momento un lugar privilexiado na causa nacionalista e na loita polos dereitos nacionais".

Así, lembrou que todas esas manifestacións terminaban, "como non podía ser doutra maneira, na estatua de Rosalía, na propia Alameda de Santiago". Non entanto, sinalou que "todo iso foi interrompido polo levantamento militar" (1936) e, non foi até o ano 1968, "cando un grupo de persoas decidiron arriscarse nuns momentos difíciles, de feroz represión, de perda de liberdades completas".

Por iso, nun "acto de rebeldía completa", segundo calificou Goretti Sanmartín, "decidiron ir á Alameda e pór unha faixa como a que se colgou" este martes, co lema de 'Viva Galiza ceibe e socialista', pero "nun momento en que o réxime tentaba que non houbese ningún tipo de mobilización".

RECORDO DE SALETA GOI

Entre eses manifestantes que estiveron presentes na reivindicación realizada en 1968, este martes asistiu ao acto Saleta Goi, viúva do poeta galego Manuel María, unha muller que, tal e como indicou Goretti Sanmartín "sempre asistiu á celebración de Día da Patria" ao longo dos anos.

Respecto diso, a propia Saleta Goi asegurou que asistiu á lectura fronte á estatua de Rosalía "desde o ano 1959" --cando casou--, e que, "desde ese momento", non faltou "ningún ano". Alí coñeceu a numerosos intelectuais galeguistas da época, como Otero Pedrayo, Fermín Bouza Brey, Francisco Fernández del Riego, Domingo García-Sabell ou Ramón Piñeiro López, entre outros.

A nivel político, a representante galeguista asegurou que en 1968 "encheuse toda Galicia de panfletos con este eslogan ('Viva Galiza ceibe e socialista')". Ademais, lembrou que os policías estaban informados as manifestacións "por chivatazos, porque daquela non había tecnoloxías". Así, explicou que "cando aquí se concentrou a xente", formáronse unha especie de "guerrillas", porque os asistentes "corrían dun lado a outro volvendo tolos aos policías".

EVOLUCIÓN DO MOVEMENTO NACIONALISTA

Por outra banda, Saleta Goi  explicou que desde aquel ano de 1968, o movemento nacionalista avanzou "con moitas dificultades, pola presión que ten encima". Neste senso, asegurou que reivindicar "é moi difícil, pero moi necesario". "Ou temos país, ou nos anulan", aseverou.

Deste xeito, realizou un chamamento á xente nova, que "ten que pensar iso", xa que "se quere ter futuro ten que defender este país, senón non o vai a ter, será carne de emigración". Así, insistiu en que "non somos de Valladolid, de Cuenca nin de ningún sitio deses, ou somos galegos ou non o somos, así de radical".

Así mesmo, referiuse tamén a "cataláns e vascos", que "teñen un problema de liberación" como o de Galicia, con "unha Constitución que din que é sacra, e que cataloga Galicia --polos que saíron do franquismo--" como nacionalidade histórica. Deste xeito, afirmou que a Comunidade galega "ten os mesmos dereitos que os cataláns e os vascos, a pesar de que cando estes falan preocúpanse só deles", aínda que todos sexan "independentistas".

PROCESO DE CONQUISTA DA QUINTANA

Sobre a chegada á Praza dá Quintana de Santiago por parte das manifestacións nacionalistas, Saleta Goi lembrou que "entrar na praza foi moi difícil" e non se deu até 1984, cando "xa había eleccións".

Ademais, a activista nacionalista bromeou con que tanto ela como os intelectuais galeguistas foron varias veces "á cadea" e "non pasa nada", porque "o importante é ter ética". Así, asegurou que, "se un é galego, debe ter todos os dereitos, non por ser máis pobre que os cataláns ten menos dereitos". Neste senso, lembrou a frase de Castelao, "aquí pomos a vaca e múxena en Madrid".

Finalmente, Saleta Goi convidou a todos os mozos a asistir ás manifestacións do 25 de xullo para que "reforcen a historia, porque sen coñecer algo esa ética devalúase". Por iso, asegurou que "hai moito movemento, pero non chega só con iso": "Hai que saber o que somos e onde imos, se non, malo", aseverou.